Landsmannschaft der Banater Schwaben e.V.

Die Pelzkapp

Tabakernte in Orzydorf

Luschtich war die Sach mit der Pelzkapp. Der Niedermayer Hans hat do gschrieb, wie die eigenei Pelzkapp gekaaft is ginn, weil die wor halt die schenschti vun allne.

De Vettr Jakob un noch phaar Thuwaksbaure vun unserm Dorf hann zumeischt im Winter ihre Thuwak in die Zigrettlfabrik fihre misse. An dem Thuwak war viel Arweit dorchs ganzi Johr. Mer hat sich hart plooe misse, bis es soweit war, dass mer mit em Waa un die fertichi Thuwaksballe in dere Fabrik uf der Woch gstann hat. Wie an selem Taach de Vettr Jakob sei Thuwaksgeld in Sack ghat hat, hat er sich vorghol, dass er desmolrum sich e neiji Pelzkapp kaafe werd. Die alt, die was er ufm Kopp ghat hat, war jo noch gut, er wollt awer e neiji, die er nor sunntachs un an de Feiertäch ufsetzt. Wie er dernoh in der Stadt so e Gscheft gfunn hat, dorte wu nor lauter Pelzkappe zu kaafe ware, is er dort ningang un hat sich mol e bissl umgschaut. Noh kummt der Verkeifer un froot ne: „Was wünscht der Herr?“ – „Ich mecht e Pelzkapp hann, die was so ausschaut wie meini, die ich ufm Kopp hann.“ – „Was für Kopfweite haben Sie?“ – „Vierunfufzicher“. – „Teschek, sofort bring ich Ihnen die gewünschte Kappe.“ De Vettr Jakob hat unner dere Zeit sei Pelzkapp vum Kopp runnerghol un hat se uf de Tisch gleet.

Der Verkeifer hat e Haufe Pelzkappe uf den Tisch gschleppt, dodrunnert ware weißi, brauni, schwarzi un sogar gspringelti, langi, korzi un braadi, allerhand forchi ware derbei. De Vettr Jakob hat eeni noh der anneri ufgsetzt un hat sich im Spiegl vun alli Seite betracht, gotterkeit, ob die Kappe ihm aach passe täte. Awer es war kenni dedrunnert, die ihm ghfall hat. Der Verkeifer hat alli Pelzkappe, die er im Gscheft ghat hat, uf den Tisch, vor de Vettr Jakob, gschleppt, in dr Hoffnung, er kennt doch eeni finne un kaafe. Im Stille hat er sich freilich gedenkt: „E Bauer vum Dorf, un der macht so Finesse!“ Uf eemol gsieht de Vettr Jakob ganz owe em Regal noch a Pelzkapp, die schen geglanzt hat. Noh saat er: „Die dorte owe mecht ich aach noch prowiere.“ Der Verkeifer hat vun hinne e Laater gebrung un is dort nufgegrawlt for die Pelzkapp holle. Wie er die Pelzkapp schun in dr Hand ghat hat, is e Sprossl vun dere Laater gebroch, un de Verkeifer hat in dr Luft ghong un hat gejommert. De Vettr Jakob hat zu tun ghat, bis der mol wieder richtich uf die Fieß gstann hat. Awer e Verkeifer muss jo freindlich sinn, akar was passiert. Die Kapp vun dorte war dann doch e bissl zu teier. De Vettr Jakob hat se awer doch anprowiert un hat gfroot, wie se ihm passt.

Der Verkeifer hat desmolrum schun ganz wiedich gschaut. „Sie passt einwandfrei, sie ist für Sie gemacht. Mit dieser Kappe schauen Sie aus wie der Stuhlrichter im Dorf.“ – „Hät Ihr noch etwas zu prowiere?“, froot dernoh de Vettr Jakob. – „Nee“, saat der Verkeifer, „es sind keine Plezkappen da, die Sie noch nicht probiert haben“. De Vettr Jakob hat dann nochmol alli Pelzkappe, die was dort rumgelee hann, ufgsetzt. Un weil gar keni do war, die ihm gfall hat, greift er in den Haufe vun Kappe un zieht eni raus, die ihm, noh em Anschaue, gfall hat. Er hat sie prowiert un hat sich lang im Spiegl betracht. „Des is se!“, hat er noh iwer den Verkeifer gsaat. Er hat die Pelzkapp gezahlt un is froh un zufriede sei Dorfleit in dere Stadt suche gang. Er hat gar net so lang suche breiche, weil in em Wertshaus, net weit vun dere Zigrettlfabrik, hann se am Tisch ghuckt un hann zu Mittach gess. Er hat aach glei was for sei Hunger bestellt, un noh dem Esse hann se ingspannt un sinn hemgfahr. Es war schun dunkl, wie se an selem Taa hemkumm ware. De Vettr Jakob hat sei Ross versorcht un is noh in dei Kuchl, wu sei Weib schun ufs Geld gewart hat. Er hat noch schnell sei Händ im Lawoor gwescht, un hat des Thuwaksgeld uf ihre Tisch geleet. Alli ware zufriede, weil dei Arweit, die sie es ganzi Johr an dem Thuwak ghat hann, hat sich gelohnt.

Do saat de Vettr Jakob zum Schluss iwer sei Weib: „Schau mol, Alti, ich hann mer a neiji Plezkapp kaaft“, holt se runne run zeigt se. Sei Weib schaut se vun alli Seite an un ment: „Jakob, die schaut jo grad so aus wie die alt, un dei Name steht aach do drin, un der Steierzettl, den was du so lang gsucht hascht, stecht jo aach do im Saam drin.“ Do war de Vettr Jakob beinoh uf de Rucke gfall, so verschrock war er. Er hat sei eigeni Pelzkapp um teires Geld in dere Stadt kaaft. „Wie kann des ihm passiere?“ hat er sich hunnertmol gfroot, wu er doch nor e Liter Bakoware Wein vor dem Kaaf getrunk ghat hat. Er un sei Weib hann sich vorghol, dass se den Pelzkappekaaf niemande im Dorf verzähle wäre. Awer phaar Johr dernoh, wie der Vettr Jakob gstorb war, hat doch sei Weib seiner Schwester den Kaaf verrot. Un die hat des dann weiter verzählt. Un heint denkt gar kenne mehr an solchi Kleenichkeite, die vielleicht in anneri Derfer uf eener ganz anneri Art passiert kennt sinn.